Przeszukanie domu – Twoje prawa i właściwe zachowanie się Wyjaśniamy, jak najlepiej postępować w przypadku przeszukania domu.
Podstawy prawne dla przeszukania są określone w przepisach § 94 i następnych, § 102 i następnych oraz § 110 Kodeksu Postępowania Karnego (StPO), a także § 100a i następnych StPO.
Skontaktuj się z prawnikiem
Czasami funkcjonariusze policji nakładają zakaz korzystania z telefonu podczas przeszukania. Jeśli chodzi o kontakt z adwokatem, jest to wyraźnie nielegalne. Osoba podejrzana ma prawo skonsultować się z adwokatem w dowolnym momencie. Chociaż adwokat w większości przypadków nie może zatrzymać przeszukania, może często zapobiec większemu złu.
Policjant, który uniemożliwia kontakt z adwokatem, działa nieuczciwie.
Należy na to zdecydowanie zwrócić uwagę i zagrozić późniejszą skargą.
Przeszkódź przeszukaniu, dobrowolnie oddając przedmioty
W obu przypadkach ważne jest unikanie fizycznego oporu wobec funkcjonariuszy policji, podobnie jak w przypadku aresztowania. Zamiast tego lepiej jest zachować spokój. Przede wszystkim należy dokładnie przeczytać nakaz przeszukania. W rzeczywistości ten nakaz może zawierać pułapkę, która pozwoli uniknąć najgorszego. W przypadku mniejszych przestępstw sądy coraz częściej nakazują odwołanie przeszukania, jeśli podejrzany dobrowolnie odda poszukiwane przedmioty.
W tym momencie należy szybko zastanowić się, czy na przykład warto dobrowolnie wyjąć z dokumentów konta w rajskim zakątku poszukiwane wyciągi. Lub wręczyć im eleganckie nakrętki, które zniknęły z samochodu sąsiada wczoraj wieczorem. To może być równoznaczne z przyznaniem się do winy. Jednak dzięki temu oszczędza się nie tylko przeszukania własnego mieszkania. Ale również pozwala uniknąć sytuacji, w której pojawiają się przedmioty, które mogą stanowić dowód innych podejrzeń. Przykładem takich “przypadkowych znalezisk” może być nawet niewielka ilość nielegalnych substancji odurzających, co może być zabezpieczone i później użyte przeciwko podejrzanemu.
Nalegaj na prawo do odmowy zeznań
Jeśli dobrowolne oddanie przedmiotów nie pozwala uniknąć przeszukania, zawsze trzeba pamiętać: Masz prawo do milczenia.
To prawo dotyczy nie tylko zarzutu przestępstwa, ale także samego przeszukania. Nie ma obowiązku wyjaśniania, gdzie co znajduje się w domu. Nie ma konieczności współpracy w jakiejkolwiek formie.
Podczas przeszukania policjanci często pytają szczególnie o hasła do komputerów i smartfonów. Czy należy je podać? Odpowiedź jest jasna: nie.
W przeciwieństwie do Wielkiej Brytanii, w Niemczech nie ma obecnie żadnych przepisów, które wyłączają hasła z prawa milczenia.
Doświadczenie pokazuje, że podawanie haseł na miejscu nie ma sensu. Wynika to po prostu z faktu, że wszelkie urządzenia muszą być odczytane przez specjalistów od informatyki policyjnej. Jednak ci eksperci uczestniczą tylko w większych sprawach. Dlatego skonfiskowane komputery trafiają w każdym przypadku do magazynu zabezpieczeń. Możliwe jest wtedy podanie hasła nawet po pierwszym zamieszaniu.
Zadzwoń do przyjaciela jako niezależnego świadka
Należy również pamiętać, że w przypadku przeszukania obecni powinni być niezależni świadkowie. Świadkiem może być pracownik urzędu miejskiego, pod warunkiem że nie jest policjantem. Policja może również wezwać dwóch lub więcej sąsiadów. W tym momencie warto jednak zastanowić się, czy naprawdę chcemy, aby sąsiedzi byli obecni w naszym domu, biorąc pod uwagę naszą reputację. Najlepiej jest więc być może obudzić (prawdziwego) przyjaciela, jeśli może przybyć szybko.
Nie rozmawiaj z policją podczas przeszukania
Podczas samego przeszukania zawsze należy pamiętać, że każde słowo może być przeciwko tobie użyte. Często zdarza się, że jeden policjant przeszukuje szafę, podczas gdy drugi szuka pierwszej kawy (wreszcie!). Zasada “Dobry glina, Zły glina” nie jest wymysłem amerykańskich kryminałów.
Wszystko, co wydaje się niezobowiązującym rozmawianiem na marginesie akcji policyjnej, znajdzie swoje miejsce w aktach śledztwa, a także jako dowód przeciwko oskarżonemu.
Dlatego zawsze zalecamy ostrożne ograniczenie rozmowy do tematów niezwiązanymi z prawem. Możesz porozmawiać o pogodzie lub sytuacji w Lidze Mistrzów. W przypadku prywatnego życia lub alibi, wątpliwe jest udzielanie odpowiedzi, nawet jeśli atmosfera staje się coraz bardziej napięta.
Udzielaj dostępu do akt tylko wtedy, gdy jest to wyraźnie określone w nakazie przeszukania
Często funkcjonariusze policji przeglądają już foldery lub inne dokumenty. Mogą to robić tylko wtedy, gdy zostaną do tego wyraźnie upoważnieni. Jeśli nakaz przeszukania nie zawiera wskazówek w tym zakresie, należy nalegać na to, aby dokumenty były zabezpieczone w nienaruszonym stanie. Jeśli późniejsza skarga na przeszukanie zostanie uznana za uzasadnioną, dokumenty mogą być zwrócone w nienaruszonym stanie.
Regularnie przechowuj ważne dane poza domem
Nie ważne, o co chodzi w sprawie, niemal zawsze zabierane są komputery, telefony komórkowe, dyski twarde i inne nośniki danych. To często powoduje poważne problemy, zwłaszcza dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Analiza danych zazwyczaj trwa miesiącami. Policja sporadycznie tworzy kopie nośników danych i często pobiera za nie nieuzasadnione opłaty. Dlatego bardzo zalecam każdemu, aby regularnie przechowywać najważniejsze dane osobiste poza swoim miejscem zamieszkania. Wystarczy zaszyfrowany dysk, który można regularnie przekazywać zaufanej osobie.
Dokładnie sprawdź protokół przeszukania
Podczas pożegnania policja często prosi o podpisanie protokołu przeszukania. Protokół ten należy dokładnie przeczytać i sprawdzić, czy wszystkie skonfiskowane przedmioty są wymienione i dokładnie opisane. Ważne jest również sprawdzenie, czy wszystkie znaczki, na przykład do odwołania się od przeszukania, są umieszczone we właściwym miejscu. Jeśli istnieje jakiekolwiek nieporozumienie, pozostaje tylko jedno: odmówienie podpisania protokołu. Nie ma obowiązku do tego.
