Dyskryminacja w miejscu pracy

Dyskryminacja może występować w różnych sferach życia i w różnych formach, w tym również w miejscu pracy. Pomimo licznych przepisów, wiele osób wciąż jest dotkniętych dyskryminacją w miejscu pracy. Dla osób dotkniętych tym problemem oznacza to zazwyczaj duże obciążenie psychiczne. Ale również straty finansowe mogą towarzyszyć dyskryminacji w miejscu pracy, na przykład gdy brakuje podwyżki płac lub awansu. Wielu dotkniętych osób akceptuje to po prostu, nie wiedząc, że można się bronić przed dyskryminacją w miejscu pracy. Ten artykuł wyjaśnia, kiedy zachodzi dyskryminacja i jak osoby dotknięte nią mogą się bronić prawnie.

Prawo do równego traktowania

Każdy pracownik ma prawo do równego traktowania. Aby stworzyć środowisko pracy wolne od dyskryminacji, ochrona przed dyskryminacją w miejscu pracy jest uregulowana przez ogólne przepisy prawa pracy, takie jak Powszechna Ustawa o Równym Traktowaniu (AGG).

W AGG zdefiniowane są wszystkie formy dyskryminacji, nie tylko dyskryminacja ze względu na wiek, ale także dyskryminacja ze względu na pochodzenie etniczne, religię, płeć czy niepełnosprawność. Sposób postępowania w przypadku tych nierównych traktowań jest również tam uregulowany.

Osoba, która stała się ofiarą dyskryminacji z powodu wieku i związanych z tym naruszeń prawa, może mieć prawo do odszkodowania i rekompensaty.

Jak może pomóc ubezpieczenie ochrony prawnej?

Ubezpieczenie ochrony prawnej zawodowej wspiera pracowników w sprawach prawnych w środowisku zawodowym. W zasadzie strona uważająca się za pokrzywdzoną musi przedstawić wskazówki zgodnie z prawem pracy, które sugerują, że występuje dyskryminacja w miejscu pracy. Osoba składająca skargę musi więc opisać, że nie została zatrudniona lub awansowana, albo że była gorszej klasyfikacji wynagradzana, z powodu dyskryminacji przez inną osobę w miejscu pracy. Do tego wystarczy przedstawić tylko dowody przypuszczające. Są to przypuszczenia dotyczące okoliczności, dlaczego doszło do dyskryminacji.

Odpowiedź przeciwnej strony, czyli pracodawcy, musi dostarczyć pracodawca. Ciężar dowodu spoczywa więc po jego stronie. Zarówno w przypadku dyskryminacji bezpośredniej, jak i pośredniej, nie ma znaczenia, czy osoba dająca pracę działała z zamiarem czy z niedbalstwa. Niemniej jednak osoby dotknięte powinny zawsze wcześniej rozmawiać z radą pracowników lub działem personalnym, aby znaleźć porozumienie. Mediacja może być również wartościowym krokiem w pozasądowym rozstrzyganiu sporów. W tym przypadku również ubezpieczenie ochrony prawnej zawodowej może być pomocne.

Nieistotne, czy jest to celowe czy nie: Każda forma nierównego traktowania jest formą nierównego traktowania.

• Dyskryminacja bezpośrednia
  W § 1 AGG zdefiniowano cechy, które charakteryzują nierówne traktowanie poprzez bezpośrednią dyskryminację: Na przykład ogłoszenie o pracę z ograniczeniem wieku. W przypadku tej formy dyskryminacji zwykle występuje zamiar.
• Dyskryminacja pośrednia
  Jeśli dyskryminacja nie wynika w sposób oczywisty z jednej z tych cech, ale wpływa na grupę w sposób nierówny, stosując się do pozornie neutralnych kryteriów, to jest to dyskryminacja pośrednia. Jest to na przykład sytuacja, gdy w ogłoszeniu o pracę wymagane jest ojczyste opanowanie języka niemieckiego.
• Nękanie
  Osoby są zastraszane, obrażane lub upokarzane przez niechciane zachowanie jednej lub więcej innych osób z powodu cechy objętej ochroną zgodnie z AGG.
• Nękanie seksualne
  To szczególna forma nękania, która narusza godność osoby dotkniętej – celowo lub niecelowo. Niechciane zachowanie o charakterze seksualnym obejmuje nieodpowiednie uwagi seksualne, żarty o podtekście seksualnym, wpatrywanie się, seksualne napaści fizyczne lub rozpowszechnianie materiałów pornograficznych.
• Rozkaz do dyskryminacji
  Osoba wydająca polecenia dotyczące dyskryminacji określonych osób lub grup osób również popełnia naruszenie dyskryminacji w miejscu pracy. Rozkaz do dyskryminacji występuje na przykład wtedy, gdy zarząd działu personalnego wydaje polecenie o odrzuceniu wszystkich aplikacji od kobiet noszących hidżab.
• Dyskryminacja wielokrotna
  W § 4 AGG uwzględniono również przypadki, gdy występuje wiele przyczyn dyskryminacji, wzajemnie się wzmacniających. Ten rodzaj dyskryminacji występuje na przykład wtedy, gdy osoba niepełnosprawna miałaby gorsze szanse na rynku pracy ze względu na swoje ograniczenia i dodatkowo byłaby gorzej wynagradzana z powodu swojej płci. Obie formy dyskryminacji można oddzielnie nazwać i przeanalizować.
• Dyskryminacja intersekcjonalna
  Kiedy różne cechy dyskryminacyjne współdziałają lub nakładają się, wpływają one nie tylko na siebie nawzajem, ale są również nierozdzielne. Przy tym cechy objęte ochroną zgodnie z AGG mogą nakładać się z cechami nieobjętymi ochroną. Przykładem może być sytuacja, w której pracownicy są dyskryminowani nie tylko ze względu na płeć, ale także ze względu na kolor skóry.

Mobbing i dyskryminacja: Gdzie leży różnica?

Nękanie w miejscu pracy może być uważane za dyskryminację w miejscu pracy lub za mobbing. Mobbing i dyskryminacja to nie są synonimy. Mobbing idzie o krok dalej i jest to trwałe, aktywne zachowanie:

Mobbing w pracy może obejmować zachowania naruszające godność, trwające przez dłuższy okres, mające na celu zranienie osobowości osoby. Zachowania te są ukierunkowane i systematyczne. To, co odróżnia mobbing od dyskryminacji, to fakt, że niekoniecznie muszą być dotknięte cechy chronione przez AGG. Inne różnice to:

• Czas:
  Mobbing to długotrwałe i powtarzające się zachowanie, dyskryminacja może mieć miejsce także raz. Motyw: W przypadku mobbingu głównym celem jest zazwyczaj upokorzenie ofiary, by w najlepszym przypadku doprowadzić osobę do rezygnacji. Dyskryminacja może również wystąpić nieumyślnie i bez świadomości. Obowiązek dowodu: W przypadku mobbingu obowiązek dowodu spoczywa na ofierze, w przypadku dyskryminacji na pracodawcy. Konsekwencje prawne: Z różnych powodów odszkodowanie oraz rekompensata za mobbing i dyskryminację mogą być przyznane.
• Dyskryminacja w miejscu pracy: Dyskryminacja z powodu wieku
  Dyskryminacja z powodu wieku na miejscu pracy stanowi około 50 procent najczęstszych przyczyn dyskryminacji. Niezależny Urząd ds. Przeciwdziałania Dyskryminacji (ADS) pisze o dyskryminacji z powodu wieku następujące:„Osoba jest dyskryminowana, jeśli jest traktowana w sposób niekorzystny z powodu swojego wieku, bez uzasadnionej przyczyny. […] W zasadzie dyskryminacja ze względu na wiek może się różnie objawiać, na przykład jako obraźliwy komentarz lub w formie regulacji, przepisów lub kryteriów ograniczających wiek. Na przykład, gdy awanse i szkolenia są przyznawane dopiero od określonego wieku lub tylko do określonego wieku.”
• Jakie grupy wiekowe są szczególnie dotknięte?
  Dyskryminacja ze względu na wiek jest bardziej rozpowszechniona, niż można by przypuszczać. Dotknięci nią nie są tylko ludzie starszego pokolenia, ale osoby w każdym wieku. Szczególnie młodzi poszukujący pracy są bardziej narażeni na ryzyko dyskryminacji, podobnie jak osoby niepełnosprawne, cierpiące na choroby przewlekłe lub kobiety.-Możliwa ciąża: Zwłaszcza młode kobiety często mają trudności ze znalezieniem dobrze płatnej pracy, ponieważ pracodawcy myślą, że mogą zajść w ciążę i wtedy przez kilka miesięcy lub nawet lata nie będą dostępne.
• Inne czynniki 
  
  -Awans/Płaca: Niektóre umowy o pracę i umowy zbiorowe zawierają istotne przepisy, które opierają się na umiejętnościach i wynikach pracowników – jednak zarówno płaca, jak i perspektywy awansu nie mogą być uzależnione od wieku.
  
  -Ogłoszenia o pracę: Czasami można znaleźć sformułowanie takie jak „Poszukujemy kierownika zespołu w wieku od 40 do 50 lat” – takie sformułowanie nie może być używane w ogłoszeniach o pracę, ponieważ wyklucza z góry wszystkie inne grupy wiekowe z procesu rekrutacyjnego.
  
  -Zwolnienia: W niektórych firmach starszych pracowników nie są już zatrudniani lub nawet zwalniani, ponieważ mogą mieć więcej dni chorobowych w roku. Nie istnieją jednak żadne statystyczne dowody na to, że osoby starsze w pracy pracują mniej niż osoby młodsze.-Okres wypowiedzenia: Im dłużej osoba jest zatrudniona w firmie, tym dłuższe są okresy wypowiedzenia zgodnie z niemieckim prawem pracy. Zgodnie z § 622 ust. 2 BGB, okresy zatrudnienia przed osiągnięciem 25 roku życia nie są brane pod uwagę.

Pilne pytania prawne mogą być wyjaśnione  za pomocą telefonicznej konsultacji początkowej z kompetentnymi prawnikami.

Dyskryminacja kobiet: Dyskryminacja kobiet w pracy

Zgodnie z ogólną Ustawą o Równym Traktowaniu (AGG), mężczyźni i kobiety są równi. To oznacza, że muszą być traktowani równo przez przedsiębiorstwa w życiu zawodowym, niezależnie od płci. Dotyczy to zarówno warunków zatrudnienia, warunków pracy, jak i wynagrodzenia, warunków zwolnienia i możliwości doskonalenia zawodowego. Jeśli strona pracodawcy nie umożliwia tego i traktuje kobiety inaczej niż ich męscy koledzy, można to początkowo zgłosić w firmie lub bezpośrednio do rady pracowniczej. Jeśli nie można znaleźć ugody, wciąż istnieje możliwość podjęcia kroków prawnych.

Nie można jednak zapominać, że również mężczyźni są dyskryminowani w miejscu pracy. Badania społeczne wykazały, że młodzi mężczyźni mają gorsze szanse na znalezienie pracy, gdy składają podania o pracę w branżach, w których przeważają kobiety. W tym przypadku występuje systemowe wykluczenie.

FAQ